ประวัติศาสตร์สมเด็จพระนเรศวรมีความเป็นมาอย่างไร และเรื่องเล่าในประวัติศาสตร์สมเด็จพระนเรศวรส่งผลอย่างไรต่อเราในปัจจุบัน เรื่องเล่าของสมเด็จพระนเรศวรไหลเวียนอยู่ในสายรารความรู้ของคนไทย เพราะถูกปลูกฝังให้เรียนรู้พระราชประวัติของพระองค์แต่เล็ก โดยที่เรื่องเล่าที่รับรู้นั้นมาจากงานเขียนเพียง 1 ชิ้นของสมเด็จฯ กรมพระยาดํารงราชานุภาพ เรื่องพระประวัติสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ซึ่งเล่าพระราชประวัติตั้งแต่ทรงพระเยาว์จนประกาศอิสรภาพ ทํายุทธหัตถี และสวรรคต รายละเอียดเรื่อง ฉากเหตุการณ์ต่าง ถูกนําไปต่อยอดแปรรูปเป็นสื่อต่าง เช่น อนุสาวรีย์ หนังสือ เรื่องเล่าชาวบ้าน และภาพยนต์ ซึ่งถูกรัฐ ไทยนํามาเป็นเครื่องมือหล่อหลอมอุดมการณ์ราชาชาตินิยมแก่คนไทยนับแต่ยุคสงครามเย็นจนถึงหลังรัฐประหาร 2557.